Μια απόφαση που καθόρισε το πολιτικό μέλλον της Γερμανίας
Ήταν ένα καθοριστικό βράδυ, ακριβώς 31 ημέρες πριν τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, όταν ο Φρίντριχ Μερτς πήρε μια απόφαση που έμελλε να αλλάξει τη δυναμική της πολιτικής σκηνής στη Γερμανία. Ένα τραγικό περιστατικό στη Βαυαρία, όπου ένας Αφγανός αιτών άσυλο δολοφόνησε ένα παιδί και έναν άνδρα που το φρόντιζε, έγινε η αφορμή για μια δραματική αλλαγή στη στρατηγική του CDU.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι
Η Γερμανία είχε ήδη δει μια σειρά εγκλημάτων υψηλού προφίλ με εμπλοκή μεταναστών, όπως η επίθεση στο Μαγδεμβούργο και η δολοφονία τριών ανθρώπων στο Σόλινγκεν. Όμως, το περιστατικό στο Άσαφενμπουργκ συγκλόνισε τον Μερτς, ο οποίος, σύμφωνα με στενούς συνεργάτες του, δεν μπορούσε πλέον να αγνοήσει το μεταναστευτικό ως μείζον ζήτημα της προεκλογικής εκστρατείας.
«Δεν με νοιάζει ποιος θα με ακολουθήσει», δήλωσε σε μια έντονα φορτισμένη συνέντευξη, κάνοντας σαφές ότι θα χαράξει μια σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε σύγκρουση με το πολιτικό κατεστημένο.
Το μεγάλο ρίσκο και η «ανατροπή» του Brandmauer
Η απόφασή του να προωθήσει σκληρές προτάσεις για το μεταναστευτικό και να δεχτεί ψήφους από το AfD, αν χρειαζόταν, έσπασε ένα ταμπού της γερμανικής πολιτικής: το λεγόμενο Brandmauer, το τείχος που χώριζε τα mainstream κόμματα από την ακροδεξιά.
Ο Μερτς ήξερε ότι αυτό ήταν ένα πολιτικό ρίσκο σεισμικών διαστάσεων. Η τακτική του μπορούσε είτε να επαναφέρει τους απογοητευμένους συντηρητικούς ψηφοφόρους, είτε να τους σπρώξει προς άλλα κόμματα. Ωστόσο, το ρίσκο απέδωσε: στις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, η συμμαχία CDU/CSU ήρθε πρώτη με σχεδόν 29%, ενώ το AfD καταγράφηκε ως η δεύτερη δύναμη με πάνω από 20%.
Η γεωπολιτική διάσταση και οι ΗΠΑ
Παρότι το μεταναστευτικό κυριάρχησε στην προεκλογική εκστρατεία, το Βερολίνο σύντομα βρέθηκε αντιμέτωπο με γεωπολιτικές προκλήσεις.
Μόλις εννέα ημέρες πριν τις εκλογές, στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς εξαπέλυσε επίθεση κατά των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, κατηγορώντας τις για ανεξέλεγκτη μεταναστευτική πολιτική.
Την ίδια στιγμή, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωνε ότι σχεδίαζε απευθείας συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, παρακάμπτοντας την Ευρώπη. Οι εξελίξεις αυτές κλόνισαν τη γερμανική πολιτική σκηνή και ανέδειξαν το ερώτημα: μπορεί η Γερμανία να παραμείνει ανεξάρτητη από τις ΗΠΑ;
Ο Μερτς, σε μια ιστορική του δήλωση, υπογράμμισε ότι «όπως το 1949, η Γερμανία βρίσκεται σε διαδικασία επανίδρυσης» και πως η χώρα δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στην Ουάσινγκτον.
Ο νέος πολιτικός χάρτης της Γερμανίας
Η εκλογική επιτυχία του Μερτς σηματοδοτεί μια νέα εποχή στη γερμανική πολιτική, με το μεταναστευτικό να αποτελεί πλέον κεντρικό άξονα της ατζέντας. Ωστόσο, η ενίσχυση του AfD και οι γεωπολιτικές πιέσεις από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία θέτουν προκλήσεις που θα δοκιμάσουν τη νέα κυβέρνηση.
Η ερώτηση που παραμένει ανοιχτή είναι: θα αντέξει η Γερμανία τις σεισμικές αλλαγές που έφερε ο Φρίντριχ Μερτς ή θα βρεθεί αντιμέτωπη με ακόμα μεγαλύτερη πολιτική και κοινωνική αναταραχή;
